Thực phẩm chức năng (TPCN) không còn xa lạ, nhất là với người quan tâm đến sức khoẻ chủ động. Tuy nhiên, trước khi quyết định sử dụng, không ít người tỏ ra dè chừng với những câu hỏi:
- Dùng lâu có ảnh hưởng đến thận không?
- Nếu ngưng thì có bị lệ thuộc?
- Có sợ bị dư chất trong người?
Những nỗi lo này nghe có vẻ hợp lý, nhưng liệu chúng có đúng dưới góc nhìn khoa học?
Trong bài viết này, Shiratori sẽ cùng bạn phân tích từng hiểu lầm, để bạn có thể đưa ra lựa chọn sáng suốt và yên tâm hơn khi chăm sóc cơ thể.
Sử dụng TPCN lâu dài sẽ làm hại thận
Đây là nỗi lo phổ biến nhất, đặc biệt với các sản phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất hay collagen. Người tiêu dùng thường nghĩ rằng “cứ cái gì uống vào đều bắt thận phải lọc”, và uống càng nhiều thì thận càng dễ quá tải.
Thật ra, thận sẽ không phải làm việc quá sức nếu bạn sử dụng TPCN đúng hàm lượng cần thiết cho cơ thể, hay biết cách kết hợp TPCN khoa học.
Dưới đây sẽ là một số lưu ý khi bạn muốn bổ sung những chất dinh dưỡng sau:
- Sử dụng hơn 1 gam vitamin C mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Những người có tiền sử mắc bệnh sỏi thận nên đặc biệt thận trọng khi sử dụng.
- Liều cao vitamin B hàng ngày, chẳng hạn như axit folic, B6 và B12, có thể làm suy giảm chức năng thận ở những người mắc bệnh tiểu đường.
- Uống một lượng lớn chất curcumin trong khi dùng thuốc ức chế miễn dịch có thể gây tổn thương thận.
- Ngoài ra, dùng vitamin D quá liều trong thời gian dài có thể dẫn đến suy thận không hồi phục.
- Các khoáng chất kali và phốt pho không nên được sử dụng làm chất bổ sung cho bệnh nhân đang chạy thận.
- Các khoáng chất canxi và magie cũng cần hạn chế để tránh làm suy giảm chức năng thận.
Ngưng sử dụng TPCN sẽ gây ra tác dụng phụ
Một số người cho rằng nếu đã dùng TPCN (ví dụ vitamin tổng hợp hay collagen), sau này dừng lại sẽ khiến cơ thể “khó chịu”, “mệt hơn”, “lệ thuộc”.
TPCN không gây lệ thuộc sinh học như thuốc kích thích hay hormone. Việc bạn cảm thấy khoẻ hơn trong thời gian dùng là vì cơ thể được bổ sung đúng thứ nó đang thiếu. Khi ngừng, nếu chế độ ăn uống không đảm bảo, cơ thể trở về trạng thái cũ – đây không phải là tác dụng phụ, càng không phải sự lệ thuộc.
Bạn có thể sử dụng sản phẩm theo chu kì hoặc dùng theo đợt để đạt hiệu quả tối ưu, rồi ngưng nghỉ chứ không cần duy trì liên tục quanh năm.
Uống TPCN dễ bị “dư chất”, hại nhiều hơn lợi
Lo ngại này thường thấy ở nhóm sản phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất. Người tiêu dùng sợ “nạp quá mức” dẫn đến tích lũy hoặc tương tác ngược.
Cơ thể có cơ chế tự điều chỉnh hấp thu – đào thải thông minh, nhất là với các vitamin tan trong nước như vitamin C, nhóm B. Chỉ khi bạn dùng quá liều, kéo dài, hoặc phối hợp nhiều sản phẩm thiếu kiểm soát thì mới có nguy cơ dư thừa.
Bạn có thể sử dụng sản phẩm theo chu kì hoặc dùng theo đợt để đạt hiệu quả tối ưu, rồi ngưng nghỉ chứ không cần duy trì liên tục quanh năm.
