Lễ hội Hina Matsuri- Lễ hội búp bê dành cho các bé gái ở Nhật

Nhật Bản có rất nhiều lễ hội truyền thống , các lễ hội này phản ánh văn hóa Nhật Bản rất rõ nét. Một trong nhưng lễ hội truyền thống mang đậm màu sắc Nhật Bản đó là lễ hội Hina Matsuri hay còn được gọi với những cái tên khác như là lễ hội búp bê, lễ hội dành cho các bé gái, lễ hội mùng 3 tháng 3 hay lễ hội hoa anh đào.

Nguồn gốc của lễ hội Hina Matsuri

Lễ hội Hina Matsuri đã có lịch sử từ hơn 1000 năm trước. Từ thời Heian (794-1185), người ta tin rằng những con búp bê nhỏ giống như những hình nhân thế mạng. Sau khi những con búp bê được những bé gái chơi chúng sẽ được vứt xuống sông để mang theo những điểm không may hay những linh hồn xấu xa khỏi những bé gái. Ban đầu, người ta chỉ làm những con búp bê bằng rơm để tượng trưng cho hình nhân thế mạng và ném chúng xuống sông giúp những điều không tốt lành tránh xa những đứa trẻ. Đến thời Edo, những nghệ nhân đã chế tác những con búp bê đạt đến trình độ tinh xảo và người dân cũng không còn làm búp bê rơm để thả sông nữa mà thay vào đó là dùng búp bê để trưng bay trong ngày dành cho các bé gái. Cho đến ngày nay, người Nhật Bản vẫn chọn ngày mùng 3 tháng 3 hàng năm để tổ chức lễ hội cầu chúc cho các bé gái gặp những điều tốt lành gọi là lễ hội Hina Matsuri.

Hina phiên âm tiếng Nhật chính là “búp bê nhỏ” còn Matsuri là “lễ hội truyền thống”, vì thế tên gọi của lễ hội Hina Matsuri mà người Việt hay gọi là lễ hội búp bê hay lễ hội dành cho các bé gái. Ngoài ra, lễ hội này được tổ chức vào ngày 03/03 cũng là thời điểm bắt đầu mùa hoa anh đào nên lễ hội Hina còn được nhiều khu vực gọi là lễ hội hoa anh đào (Momo no sekku – 桃の節句). Lễ hội Hina Matsuri vẫn được tổ chức hàng năm và là một nét văn hóa không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Nhật.

 

Những điểm độc đáo ở lễ hội dành cho bé gái ở Nhật

Búp bê là hình nhân thế mạng mang theo điều không tốt lành đi xa

Việc thả búp bê trôi sông là một phong tục đã có từ lâu nhưng nguyên nhân thả búp bê lại có liên quan đến tín ngưỡng ảnh hưởng từ Trung Quốc. Người Nhật cũng tin rằng những con búp bê nhỏ mang hình dạng của con người có khả năng trở thành hình nhân thế mạng. Chỉ cần thả những “hình nhân thế mang” này trôi sông thì nó sẽ mang theo tất cả những gì không tốt lành đi theo. Vì thế các bạn đừng nghĩ rằng lễ hội búp bê là mua búp bê về để chơi hay trưng bày mà nó mang ý nghĩa của hình nhân thế mạng đấy.

 

Hinadan – kệ trưng bày búp bê Hina

Vào ngày lễ Hina, người Nhật sẽ làm các món ăn đặc trưng cho ngày này và mang các búp bê Hina ra trưng bày ở nơi trang trọng nhất trong nhà. Búp bê Hina sẽ được đặt trên một kệ gọi là Hina-ningyo. Kệ này nếu đầy đủ sẽ gồm 7 tầng, mỗi tầng được thiết kế trang trọng trải thảm đỏ, kệ loại nhỏ hơn có thể chỉ có 5 tầng hoặc 3 tầng mà thôi.

 

Bộ búp bê Hina này thường được các gia đình mua sau khi sinh được bé gái và mỗi năm đều mang ra trưng bày sau đó lại được gói lại cẩn thận để cất đi. Nhiều gia đình coi bộ búp bê Hina này như là một đồ vật cực kỳ quý giá và là niềm tự hào của gia đình, gia tộc.

Những món ăn trong lễ hội Hina Matsuri

Ngoài những con búp bê Hina độc đáo, trong lễ hội Hina Matsuri các gia đình còn làm rất nhiều món bánh truyền thống để mời khách trong những ngày này. Những món bánh và đồ ăn truyền thống rất được ưa chuộng trong ngày này có thể kể ra như cơm đậu đỏ Sekihan, rượu ngọt Shirozake, bánh dày Hishi-mochi và các loại bánh kẹo hình trái cây màu trắng, xanh, vàng, hồng tượng trương cho sự tươi sáng của mùa xuân.

Trong ngày này, các bé gái sẽ mời bạn bè tới nhà chơi để xem bộ búp bê Hina và ăn những món bánh truyền thống. Nếu bạn là một người lớn tới chơi gia đình có bé gái trong những ngày lễ Hina bạn cũng sẽ được mời ăn những món bánh này từ gia chủ. 

Phong tục thả búp bê rơm vẫn còn cho đến ngày nay

Tuy phong tục thả búp bê rơm đã được hầu hết các địa phương bỏ đi trong ngày Hina Matsuri nhưng phong tục này vẫn còn đó. Các bạn nếu tới một số nơi ở tỉnh Tottori sẽ được thấy phong tục này vẫn còn hiện hữu. Tuy nhiên, điểm khác biệt so với phong tục trước đây đó là những con búp bê được làm bằng giấy và đặt trong những chiếc thuyền bện bằng lá hoặc rơm sau đó được các bé gái mang thả trên sông.

 

Lễ hội búp bê Hina Matsuri là một lễ hội đặc trưng cho văn hóa tín ngưỡng của người Nhật với mong muốn cầu chúc những điều tốt lành đến với những bé gái. Có thể bạn sẽ thắc mắc rằng lễ hội Hina Matsuri là lễ hội chỉ dành cho bé gái thì có gì đó hơi thiếu sót phải không. Thực ra ở Nhật còn có lễ hội dành cho các bé trai Koinobori nữa đấy, do vậy có thể nói rằng người Nhật cũng giống rất nhiều dân tộc khác đều dành cho con em mình rất nhiều tình yêu thương và sự kỳ vọng.

Nguồn:javihs.com